Арт-праект? Падзея!

 

Высокую ацэнку сумеснаму праекту ААТ «Белгазпрамбанк», нацыянальнай камісіі па справах UNESCO і Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь даў выніковы, снежаньскі нумар часопіса «Мастацтва», у загалоўны матэрыяле «Пункцірам па арыенцірам», які склаў своеасаблівы рэйтынг знакавых падзей культурнага жыцця краіны за мінулы год. У апытанні прынялі ўдзел вядучыя мастацтвазнаўцы, арт-крытыкі, культуролагі, галерысты, мастакі, скульптары: Вольга Архіпава, Павел Вайніцкі, Барыс Крэпак, Ларыса Міхневіч, Уладзімір Парфенок, Вольга Рыбчинская, Рыгор Сітніца, Міхась Цыбульскі, Сяргей Шабохин, Яўген Шунейко.

 

Нагадаем, што карпаратыўная калекцыя Белгазпрамбанка сёння прызнана самым буйным зборам работ экспрэсіяністаў Парыжскай школы не толькі ў Беларусі, але і ў цэлым ва Усходняй і Цэнтральнай Еўропе. Многія з набытых банкам твораў мастацтва ўключаны ў 2012 годзе ў рэспубліканскі спісгісторыка-культурнай спадчыны. Мастакі Парыжскай школы, самыя таленавітыя яе прадстаўнікі — ураджэнцы Беларусі. Марк Шагал, Хаім Суцін, Восіп Цадкін, Міхаіл Кікоін, Пінхус Крэмень, Якаў Балглей, Восіп Любіч, Яўген Зак, Роберт Генін трывала ўвайшлі ў кантэкст еўрапейскай культуры. Пра іх напісаны дзясяткі манаграфій, выдадзеныя альбомы, іх творы — у самых вядомых музеях свету. І цяпер, з вяртаннем на Радзіму, калекцыя работ «парыжскіх беларусаў» ўдастоілася найвышэйшай ацэнкі айчынных спецыялістаў.

 

У аглядзе часопіса «Мастацтва», у прыватнасці, адзначаецца: «Нацыянальны мастацкі музей гэтым гадоў варта вылучыць асабліва — як i належыць, ен стаў цэнтрам прыцяжэння мастацкага жыцця. Унікальны арт-праект «Мастакі Парыжскай школы» — ідэя Нацыянальная камісіі па справах ЮНЭСКА i Белгазпрамбанка. Апошні стаў ініцыятарам вяртання карцін мастакоў, што нарадзіліся ў Беларусі i сталі сусветна вядомымі за яе межамі: у прыватных калекцыянераў i на міжнародных аўкцыенах было набыта каля паўсотні твораў".

 

Азіраючыся на мінулы год, мастацтвазнаўцы часопіса разважаюць: «Чаго не было? Гучных, знакавых, рэзанансных праектаў у правінцыі. Хоць з'явы явіліся выразная канкурэнцыя ідэй i шыкоўныя аўтары, алё не паўсталі аўтарытэты, ды якіх прыслухоўваюцца i якія аспрэчваюць, не хапае ўмення прафесійна весці дыскусію, ну i банальнага — сродкаў i прыдатных пляцовак, каб рэалізаваць задуманае. На гэтым фоне ўражвае Белгазпрамбанк, які стварыў лепшую ва ўсходняй Еўропе калекцыю твораў мастакоў Парыжскай школы. Яму i аддамо сімвалічныя лаўры года».