21 кастрычніка пастаноўкай «Лір» Дзяржаўнага драматычнага тэатра «Прытулак камедыянта» (г. Санкт-Пецярбург) завяршыўся III міжнародны форум тэатральнага мастацтва «ТЭАРТ». На працягу месяца гледачы ўбачылі 16 пастановак лепшых узораў тэатральнага мастацтва з 8 краін.
«ТЭАРТ» прайшоў пры аншлагу – квіткі практычна на ўсе пастаноўкі былі раскупленыя загадзя. Некалькі цікавых лічбаў: на спектаклях «Тэарта» прысутнічалі звыш 5 тысяч чалавек, на мантаж пастановак затрачана 487 гадзін. Працы трэба было весці паралельна на некалькіх пляцоўках. На такім доўгім марафоне нідзе не павінна было быць праколаў — гук, святло, афармленне, гульня акцёраў — усё прайшло выдатна.
Фарміраванне думаючай асяроддзя і накіраванасць у будучыню – вось місія «Тэарта», якую ставілі перад сабой арганізатары форуму – Цэнтр візуальных і выканальніцкіх мастацтваў «Арт Корпорэйшен» і ААТ «Белгазпрамбанк».
– Так, мы вытрымалі гэты няпросты марафон,– лічыць дырэктар цэнтра «Арт Корпорэйшен» Анжаліка Крашэўская. – Хачу ад усёй душы падзякаваць каманду, якая нам дапамагала. Як мне здаецца, наш тэатральны форум прайшоў не дарма: публіцы, пабыла на пастаноўках «Тэарта», цяпер ёсць аб чым падумаць.
 |
| «ТЭАРТ-2013» завяршыўся спектаклем «Лір» Дзяржаўнага драматычнага тэатра «Прытулак камедыянта» (фота Аляксандра Шапарава) |
Генеральным партнёрам тэатральнага форуму ўпершыню выступіў «Газпром трансгаз Беларусь», і гэта адразу ж прыкметна адбілася на статусе тэатральнага фестывалю:
– У арганізацыі фестывалю мы ў гэтым годзе выступілі адзіным фронтам з Белгазпрамбанкам,— падкрэсліў намеснік генеральнага дырэктара ААТ «Газпром трансгаз Беларусь» Міхаіл Пучыла. — Гэта было зроблена, каб надаць «ТЕАРТу» асаблівую значнасць і паказаць беларускім гледачам як мага больш спектакляў. Спектаклі, якія праходзілі ў рамках «Тэарта», не толькі выклікалі мурашкі па скуры, але літаральна прабівалі да костак. Безумоўна, арганізатарам фестывалю спыняцца на дасягнутым не трэба, варта рухацца наперад.
Нагадаем, што «Тэарт-2013» адкрыўся предпоказом «беларускага» блока: 5 п'ес розных жанраў і кірункаў (ад мінімалізму «Сумнага хакеіста» да перфоманса «Рамонт» тэатра «Інжэст») былі прадэманстраваны за 5 дзён на розных пляцоўках беларускай сталіцы. Глядач пазнаёміўся з творамі драматургаў Паўла Пражко і Канстанціна Сцешыка, чые працы паспяхова дэманструюцца ў тэатрах Расіі і іншых краін.
Афіцыйны ж старт «ТЕАРТу» дала пастаноўка культавай п'есы «Добры чалавек з Сезуана», якая за апошнія гады стала «візітнай карткай» Маскоўскага драматычнага тэатра ім. А. С. Пушкіна. У далейшай праграме «Тэарта» — эклектыка з жанраў, імёнаў, краін, напрамкаў. З вялікім поспехам прайшла пастаноўка «Шэпт сцен», у якой бліскала Аўрэлія Тьере — унучка Чарлі Чапліна. Польскі тэатр прадставіў жорсткія, часам правакацыйныя спектаклі «(А)поллония» і «Песня пра Маці і Айчыне». Міжнародную праграму ўпрыгожыў пластычны спектакль «SADEH21» і радыкальны «MUCK» Бэлы Пінтэра. У расійскім блоку быў і 6-гадзінны «Shoot/Get Treasure/Repeat», і спектакль «Лір», у якім мужчыны гулялі жанчын і наадварот. Словам, «ТЭАРТ-2013» не пакінуў гледачоў абыякавымі, падарыўшы цэлую палітру ўражанняў — часам радыкальных і супярэчлівых.
Тэатральны крытык Людміла Грамыка, галоўны рэдактар часопіса «Мастацтва» — найбуйнейшага часопіса пра мастацтва ў нашай краіне – адзначыла, што ў праграме «Тэарта-2013» былі прадстаўлены сапраўдныя шэдэўры тэатральнага мастацтва:
– Я так ці інакш прысутнічаю на ўсіх айчынных тэатральных фестывалях, таму магу параўноўваць. «ТЭАРТ-2013» — гэта свайго роду тэатральная ін'екцыя для нашай грамадскасці, для беларускай публікі, — адзначыла Людміла Грамыка. —Мы ўбачылі, што тэатр бывае розным, ён існуе ў мностве напрамкаў, жанраў, ідэй, якія бурліць ва ўсім свеце. У той жа час фестываль гэтага года быў не падобны на папярэднія. Беларуская праграма «Тэарта-2013» адкрыла многім вочы на тое, што ў нашай краіне існуе свой уласны тэатральны андэрграўнд. Ён з'явіўся зноў (хоць на самай справе нікуды і не сыходзіў) і раскрыўся вельмі пераканаўча.
Акрамя таго, «ТЭАРТ» — гэта «круглыя сталы», майстар-класы, сустрэчы з прадстаўнікамі масавай інфармацыі, прафесіяналамі тэатральнага мастацтва і гледачамі. Вядучыя рэжысёры, драматургі, сцэнарысты з задавальненнем дзяліліся вопытам са сваімі беларускімі калегамі, а таксама са студэнтамі тэатральных вну.
– Мінск становіцца па-сапраўднаму тэатральным горадам. Наша публіка адчула смак добрай драматургіі. Хадзіць у тэатр стала прэстыжным, — падзяліўся сваімі назіраннямі драматург і сцэнарыст Андрэй Курэйчык. — І я лічу, гэта неверагоднае дасягненне фестывалю «ТЭАРТ».
Культура заўсёды аб'ядноўвае людзей. Спектаклі, якія былі паказаны ў рамках «Тэарта-2013», закліканы былі прадэманстраваць ўнутраную свабоду тых, хто стварае магію тэатральнага мастацтва. Мяркуючы па ўсім, арганізатарам, удзельнікам і гледачам гэта ў поўнай меры атрымалася.
