Прадстаўлены вашай увазе арт-праект – еўрапейскі дэбют выставы «Мастакі Парыжскай школы з Беларусі. З калекцыі Белгазпрамбанка, музейных і прыватных сходаў», якая ў мінулым годзе беларускімі культуролагамі была прызнана «Падзеяй года».
Мастацкі зігзаг: Парыж – Менск – Вільня
Цяперашняй восенню жыхароў літоўскай сталіцы чакае прыемны сюрпрыз – з 11 верасня ў Віленскай карціннай галерэі будуць выстаўлены працы беларускіх мастакоў Парыжскай школы. Экспазіцыя, якая з'яўляецца састаўной часткай карпаратыўнага праекта Белгазпрамбанка «Арт-Беларусь», налічвае 69 жывапісных, графічных і скульптурных работ са збораў банка, Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі і прыватных калекцый.
Унікальная экспазіцыя, што ўпершыню дэманструецца за межамі Беларусі, – гэта канцэнтраваная прэзентацыя твораў майстроў Парыжскай школы (École de Paris) пачатку ХХ стагоддзя, якія нарадзіліся на беларускай зямлі і сталі ў далейшым сусветна вядомымі. Дарэчы, карпаратыўная калекцыя Белгазпрамбанка прызнана самым буйным зборам работ экспрэсіяністаў Парыжскай школы не толькі ў Беларусі, але і ва Усходняй і Цэнтральнай Еўропе.
Вільня мае асаблівае значэнне ў лёсах многіх з прадстаўленых на выставе творцаў. Менавіта тут, у Віленскай школе малявання акадэміка Трутнева, некаторыя з іх, у прыватнасці, Хаім Суцін, Пінхус Крэмень, Сэм Царфін, Лявон Індэнбаўм, Роберт Генін і Міхаіл Кікоін правялі сваю маладосць і навучыліся асновам рэалістычнага жывапісу і акадэмічнаму малюнку. Менавіта ў Вільні з яго багатай культурным жыццём будучыя мэтры атрымалі першыя ўяўленні аб сучасным мастацтве, і менавіта адсюль яны паехалі ў Парыж.
Сімвалічна, што помнік, мабыць, самаму вядомаму выхаванцу Віленскай школы малявання Хаіму Суціну быў створаны і ўсталяваны на Манпарнасе выдатным літоўскім скульптарам Арбітам Блатасам. Менавіта мастакі з Усходняй Еўропы надалі новай плыні ў мастацтве – Ecole de Paris – стрыманасць і элегантнасць, густыя фарбы і незвычайную экспрэсіўнасць.
– Літоўскія прыхільнікі мастацтва атрымаюць выключную магчымасць убачыць тое, чаго няма ў Францыі, паколькі частка твораў Парыжскай школы, як аказалася, знаходзіцца зусім побач, па суседству – у краі, адкуль былі родам многія мастакі, якія жылі і працавалі ў пачатку XX стагоддзя, — адзначыў дырэктар Мастацкага музея Літвы Рамуалдас БУДРЫС. — Большасці аматараў мастацтва гэтая выстава нагадае аб тым, якое значэнне мастакі – ураджэнцы тутэйшых краёў – мелі ў гісторыі Парыжскай мастацкай школы і ўсяго еўрапейскага мастацтва.
З пункту гледжання стылістыкі калекцыя ахоплівае шырокі дыяпазон напрамкаў класічнага мадэрнізму XX ст.: гэта і фавізм, і кубізм, і супрэматызм, і экспрэсіянізм. Працы беларускіх аўтараў ўнікальныя сваім асаблівым светапоглядам, спалучэннем драматызму і меланхоліі, эмацыйным каларытам і ярка выяўленай візуальнай экспрэсіяй. Выстава дае магчымасць шырокай публіцы не толькі убачыць якія захоўваюцца ў Беларусі арыгіналы работ майстроў Парыжскай школы, але і дапамагае раскрыць сувязь паміж сучасным еўрапейскім мастацтвам і мастацкімі працэсамі, якія адбываюцца ў Беларусі і Літве.
– Зараз у калекцыі банка працы адзінаццаці вядомых мастакоў Парыжскай школы, якія нарадзіліся і атрымалі пачатковую мастацкую адукацыю ў Беларусі, – паведаміў старшыня праўлення ААТ «Белгазпрамбанк» Віктар БАБАРЫКА. – Чаму ж нас прыцягнула менавіта Парыжская школа? Прадстаўнікі гэтай школы выказвалі сваё ўспрыманне навакольнага свету, адкрываючы яго прыхаваныя і самыя незвычайныя рысы. Яны валодалі здольнасцю змяняць знешні аблічча свету, аказваючы на яго ўплыў сваім мастацтвам. І гэта супадае з ідэалогіяй Белгазпрамбанка: фарміраваць навакольнае асяроддзе такім, якім яно павінна быць. Бо знешні свет – унутры нас. Ён такі, якім мы яго жадаем бачыць і якім мы яго робім. І ад нас залежыць, які ён цяпер і, самае галоўнае, якім ён будзе для нашых дзяцей і ўнукаў.
Творы мастакоў Парыжскай школы з калекцыі Белгазпрамбанка, Нацыянальнага мастацкага музея і прыватных збораў з поспехам экспанаваліся ў гарадах Беларусі — Мінску, Гомелі, Віцебску. Спадзяемся, яны не пакінуць абыякавымі і літоўскіх знатакоў мастацтва.
Арганізатары выставы – ААТ «Белгазпрамбанк», Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь сумесна з Мастацкім музеем Літвы, Пасольствам Літоўскай Рэспублікі ў Рэспубліцы Беларусь і Пасольствам Рэспублікі Беларусь у Літоўскай Рэспубліцы.
Прадстаўлены вашай увазе арт-праект – еўрапейскі дэбют выставы «Мастакі Парыжскай школы з Беларусі. З калекцыі Белгазпрамбанка, музейных і прыватных
сходаў», якая ў мінулым годзе беларускімі культуролагамі была прызнана «Падзеяй года». Экспазіцыя, прывезеная ў Вільню Белгазпрамбанкам, Нацыянальным мастацкім
музеем Рэспублікі Беларусь сумесна з Мастацкім музеем Літвы і Амбасадай Літоўскай Рэспублікі, – гэта канцэнтраванае збор твораў майстроў Парыжскай школы (Ecole de Paris)
пачатку ХХ стагоддзя, якія нарадзіліся ў Беларусі і здабылі пасля сусветную славу.
Яшчэ тры гады таму ў Беларусі не было ні адной працы гэтых знакамітых мастакоў – ураджэнцаў тутэйшых краёў, якія складаюць колер сусветнай мастацкай культуры. ААТ
«Белгазпрамбанк» стала ініцыятарам і непасрэдным удзельнікам працэсу вяртання на радзіму твораў выхадцаў з Беларусі. У 2011 годзе банкам было пакладзена пачатак
фарміраванне карпаратыўнай калекцыі карцін, куды ўвайшлі працы Марка Шагала, Хаіма Суціна, Пінхуса Крэменя, Міхаіла Кікоіна, Восіпа Любіча, Восіпа Цадкіна, Шрагі Царфіна. Яе з'яўленне стала адпраўной
кропкай глабальнага праекта Белгазпрамбанка «Арт-Беларусь», які раскрывае бесперапынны характар развіцця мастацтва Беларусі ва ўсёй яго паўнаце і цэласнасці.
Творы мастакоў Парыжскай школы з калекцыі Белгазпрамбанка, Нацыянальнага мастацкага музея і прыватных збораў з поспехам экспанаваліся ў гарадах Беларусі – Мінску, Гомелі,
Віцебску. Спадзяемся, яны не пакінуць абыякавымі і літоўскіх знатакоў мастацтва.
