У 2010 годзе ва ўмовах узрослай канкурэнцыі на беларускім фінансавым рынку Белгазпрамбанку ўдалося ўзмацніць свае пазіцыі ў сферы карпаратыўнага крэдытавання. Банк прыцягнуў новых кліентаў, у тым ліку буйныя дзяржаўныя прадпрыемствы, і асвоіў новыя сегменты рынку. Аб фактарах, якія забяспечылі поспех, у інтэрв'ю аўтарытэтнаму эканамічнаму выданню "Беларусы і рынак" распавёў намеснік старшыні праўлення ААТ "Белгазпрамбанк" Дзмітрый Кузьміч.
У сферы гандлёвага і праектнага фінансавання ААТ "Белгазпрамбанк" прапануе беларускім прадпрыемствам унікальныя ўмовы па цэнах і тэрмінах.
- Дзмітрый Міхайлавіч, якімі апынуліся вынікі 2010 года для Белгазпрамбанка?
- Развіццё карпаратыўнага бізнесу ў 2010 годзе ажыццяўлялася ААТ "Белгазпрамбанк" у адпаведнасці са Стратэгіяй развіцця банка, накіраванай на павышэнне якасці абслугоўвання кліентаў, рост аб'ёму і якасці крэдытнага партфеля, а таксама павелічэнне рэсурснай базы.
Крэдытная падтрымка па-ранейшаму аказвалася ў асноўным прадпрыемствам малога і сярэдняга бізнесу і кліентам газавай і энергетычнай галін. Для нас, хацелася б падкрэсліць, малы і сярэдні бізнес быў і застаецца стратэгічным напрамкам. А ў мінулым годзе мы выйшлі на новыя рынкі, пачаўшы прадастаўленне паслуг буйным дзяржаўным прадпрыемствам, з якімі раней не працавалі, але захавалі пры гэтым сваю долю ў малым і сярэднім бізнэсе.
Прырост крэдытнага партфеля склаў больш за 10% пры захаванні высокага ўзроўню якасці (праблемныя крэдыты склалі ўсяго 0,5% ад аб'ёму карпаратыўнага крэдытнага партфеля).
- Ці аказала ўплыў канкурэнцыя на рынку банкаўскіх паслуг на вынікі года?
- Ўзмацненне канкурэнцыі адбылося ў канцы 2009 года, калі на рынак банкаўскіх паслуг прыйшлі некалькі буйных гульцоў. У гэтай сітуацыі асноўная мэта банка - захаванне кліенцкай базы.
І ўсё ж на вынікі дзейнасці нашага банка відавочнага негатыўнага ўплыву канкурэнцыя не аказала. Наадварот, за 2010 год прырост кліенцкай базы ААТ "Белгазпрамбанк" склаў больш за 12%, колькасць кліентаў, якія перайшлі на разлікова-касавае абслугоўванне, перавысіла 3 тысячы.
Ўзровень "оседаемости" кліентаў сведчыць аб высокай ступені даверу да банка: па выніках справаздачнага года ён склаў 88%, што на 8% больш запланаванага паказчыка.
- За кошт чаго Белгазпрамбанк дамогся поспеху?
- Яшчэ падчас крызісу мы разумелі, што перыяд стагнацыі непазбежна скончыцца і пачнецца перыяд ўздыму бізнесу з новымі патрабаваннямі да банкаўскіх прадуктаў. Таму ў 2009 годзе стварылі ў банку два новых падраздзялення - упраўленне міжнароднага гандлёвага і структурнага фінансавання і аддзел праектнага фінансавання. Сфармавалі каманду прафесіяналаў, якая змагла эфектыўна і якасна прадаваць прадукты па дадзеных напрамках.
Вынікі мінулага года паказалі: прадукты гандлёвага фінансавання (дакументарныя акрэдытывы, банкаўскія гарантыі, фінансаванне адтэрмінаванага плацяжу, прамое фінансаванне знешнегандлёвых кантрактаў кліентаў) мелі ўстойлівы попыт. Аб'ём аперацый у рамках праграмы гандлёвага фінансавання за мінулы год склаў 300 млрд BYR.
У 2010 годзе Белгазпрамбанк прыняў удзел у тэндэрах па арганізацыі фінансавання знешнегандлёвых кантрактаў буйных прадпрыемстваў дзяржаўнага і прыватнага сектараў эканомікі і стаў актыўным гульцом на гэтым рынку, перамог у шэрагу буйных тэндэраў, заслужыў рэпутацыю, набыў вопыт і ўвайшоў у групу лідэраў.
Доўгатэрміновае супрацоўніцтва Белгазпрамбанка з вядучымі міжнароднымі фінансавымі інстытутамі, удзел банка ў праграмах падтрымкі аперацый гандлёвага характару Еўрапейскага банка рэканструкцыі і развіцця і Міжнароднай фінансавай карпарацыі дазваляе прыцягваць мэтавыя рэсурсы для фінансавання знешнегандлёвых аперацый па нізкай кошту, адпаведна, працэнтныя стаўкі для кліентаў банка таксама нізкія - на ўзроўні 7-9% гадавых, што істотна ніжэй якія склаліся на беларускім рынку ставак па крэдытах.
У мінулым годзе кліентам былі таксама прапанаваны тры новых "класічных" крэдытных прадукту: траншевые крэдытныя лініі, ільготныя мікракрэдыты за кошт крэдытнай лініі Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта, а таксама арганізацыя выпуску і размяшчэнне аблігацыйных пазык юрыдычных асоб. Усе прадукты карыстаюцца ўстойлівым попытам.
Такім чынам, калі ў сярэдзіне 2010 года ў краіне вырас попыт на крэдытныя прадукты, мы змаглі прапанаваць беларускім прадпрыемствам канкурэнтныя ўмовы як па традыцыйных, так і па новым прадуктам.
- Раскажыце больш падрабязна аб прадуктах гандлёвага фінансавання.
- Прадукты гандлёвага фінансавання сталі ў 2010 годзе неад'емнай часткай партфеля прадуктаў і паслуг банка, прапанаваных карпаратыўным кліентам.
Дадзеную паслугу ААТ "Белгазпрамбанк" прапануе кліентам, якія ажыццяўляюць рэгулярныя імпартныя пастаўкі, прадпрыемствам, якія плануюць абнаўленне асноўных сродкаў, стварэнне новага вытворчасці на базе імпартнага абсталявання. Гаворка ў дадзеным выпадку ідзе аб фінансаванні банкам знешнегандлёвых здзелак кліентаў з ужываннем дакументарных формаў разлікаў і банкаўскіх гарантый з выкарыстаннем крэдытных ліній, прадастаўленых міжнароднымі фінансавымі арганізацыямі і інстытутамі.
Па параўнанні з звычайным банкаўскім крэдытаваннем гандлёвае фінансаванне выйграе за кошт больш нізкай кошту для кліента і мінімізацыі рызык, паколькі ў схемах структуравання знешнегандлёвых кантрактаў часта прысутнічаюць дакументарныя акрэдытывы і банкаўскія гарантыі.
Да асноўных прадуктам праграмы гандлёвага фінансавання, якія банк прапануе кліентам, можна аднесці:
- фінансаванне імпарту абсталявання і тавараў за кошт сродкаў замежных фінансавых інстытутаў і арганізацый;
- кароткатэрміновае фінансаванне тавараў за кошт сродкаў замежных фінансавых інстытутаў у рамках разлікаў акрэдытывы, выпушчанымі ААТ "Белгазпромбанк";
- фінансаванне інвестыцыйных праектаў замежнымі фінансавымі інстытутамі пад забеспячэнне страхавымі інструментамі экспартных крэдытных агенцтваў;
- прадастаўленне ўсіх відаў банкаўскіх гарантый (у тым ліку адкрыццё рэзервовых (stand by) акрэдытываў;
- адкрыццё непакрытых дакументарных акрэдытываў.
- Якія асноўныя перавагі выкарыстання прадуктаў гандлёвага фінансавання і хто ў Беларусі ў іх зацікаўлены?
- Тут нямала пераваг. Па-першае, імпарцёр мае магчымасць атрымаць адтэрміноўку плацяжу за пастаўленыя тавары (паслугі), пры гэтым замежнаму экспарцёру сродкі выплачваюцца адразу пасля прад'яўлення отгрузочных дакументаў у банк.
Па-другое, кліенту прапануецца больш нізкая кошт фінансавання здзелкі па параўнанні з дзеючымі на фінансавым рынку стаўкамі банкаўскіх крэдытаў.
Па-трэцяе, адсутнічае адцягненне уласных абаротных сродкаў кліента (пры адкрыцці акрэдытыва або выпуску гарантыі кліент не рэзервуе грашовыя сродкі, а дае банку іншы выгляд забеспячэння).
Чацвёртае перавага для кліента складаецца ў тым, што выкарыстанне акрэдытыва з'яўляецца для яго альтэрнатывай авансавых плацяжоў на карысць контрагента, пры гэтым няма неабходнасці патрабаваць прадастаўлення ў сваю карысць гарантыі выканання абавязацельстваў па кантракце.
Акрамя таго, кліент банка мае магчымасць атрымаць фінансаванне на доўгатэрміновай аснове, а структураванне знешнегандлёвай здзелкі, распрацоўка аптымальнай схемы фінансавання з дапамогай высокакваліфікаваных спецыялістаў банка мінімізуе выдаткі кліента і павышае эфектыўнасць аперацыі.
Найбольш запатрабаваныя гэтыя прадукты з боку тых кліентаў, якія ажыццяўляюць рэгулярныя імпартныя закупкі тавараў, сыравіны і матэрыялаў, ствараюць новыя вытворчыя магутнасці альбо праводзяць тэхнічнае пераўзбраенне існуючых магутнасцяў з мэтай зніжэння матэрыялаёмістасці і павышэння энергаэфектыўнасці на базе імпартнага абсталявання.
Безумоўна, вельмі запатрабавана з боку нашых кліентаў і фінансаванне інвестыцыйных праектаў замежнымі фінансавымі інстытутамі пад забеспячэнне страхавымі інструментамі экспартных крэдытных агенцтваў, што дазваляе павялічыць тэрміны фінансавання да 5-10 гадоў.
- Забарона на авансавыя плацяжы па імпарце прыцягнуў да гэтых банкаўскіх прадуктаў асаблівую ўвагу. Што прапануе сваім кліентам Белгазпрамбанк?
- Улічваючы ўступілі ў сілу абмежаванні на правядзенне авансавых плацяжоў, мы актыўна прапануем кліентам выкарыстоўваць у сваёй знешнеэканамічнай дзейнасці такія формы міжнародных разлікаў, як гарантыі і дакументарныя акрэдытывы.
Гэтыя прылады дазваляюць выконваць патрабаванні дзеючага заканадаўства і ўяўляюць выдатную альтэрнатыву авансавых плацяжах. Яна задавальняе як пакупнікоў, так і прадаўцоў, паколькі мінімізуе рызыкі абодвух бакоў па здзелцы: прадавец атрымлівае надзейныя гарантыі аплаты, пакупнік - гарантыі пастаўкі тавару, паколькі аплата ажыццяўляецца толькі пры належным выкананні ўсіх умоў выстаўленага акрэдытыва.
Больш таго, як паказвае вопыт нашых кліентаў, якія актыўна выкарыстоўваюць у сваіх разліках па знешнегандлёвых кантрактах дакументарныя акрэдытывы, адкрытыя Белгазпрамбанкам, гэты інструмент, з'яўляючыся важкай гарантыяй плацежаздольнасці, дазваляе праводзіць здзелкі на больш выгадных для імпарцёра умовах: атрымліваць дадатковыя зніжкі або адтэрміноўку плацяжу.
Да таго ж нашы высокакваліфікаваныя спецыялісты ажыццяўляюць поўнае суправаджэнне знешнегандлёвых аперацый кліентаў, пачынаючы ад бясплатных кансультацый і предконтрактной працы з імі, дапамогі ў выбары аптымальнай формы аплаты па кантрактах, папярэдняга ўзгаднення ўмоў акрэдытываў з замежнымі банкамі прадаўцоў і заканчваючы структураванне здзелак і распрацоўкай аптымальнай схемы іх фінансавання. Усё гэта ў комплексе мінімізуе выдаткі кліента і павышае эфектыўнасць праводзімых гандлёвых аперацый.
Уладзімір ТАРАСАЎ