Міжнародны фестываль "Тэатральны тыдзень з Белгазпрамбанкам" трыумфальна завяршыўся спектаклем "У нас усё добра" легендарнага польскага рэжысёра Гжегоша Яжины.
Тэатральны форум праходзіў пад дэвізам "Сем краін — сем цудаў свету". Геаграфія фестывалю была сапраўды шырокай — ад Аргенціны да Паўднёвай Карэі. На
працягу дваццаці дзён беларускім гледачам былі прадстаўлены спектаклі розных жанраў і на любы густ. А аб'ядноўвала рэпертуар “Тэатральнага тыдня з Белгазпрамбанкам найвысокая
майстэрства акцёраў і рэжысёраў, якія прывезлі ў Мінск, без перабольшання, шэдэўры тэатральнага мастацтва.
Бонусам для прыхільнікаў Мельпамены стануць Дні Люблінскага тэатра ў Мінску, якія адбудуцца з 27 па 29 кастрычніка. Тры калектывы з Польшчы пакажуць на сцэне Палаца культуры прафсаюзаў свае
спектаклі. Тэатр "Провизориум" прапануе гледачам сваё "прачытанне" "Братоў Карамазавых" Ф. М. Дастаеўскага, "ИнВитро" -
пастаноўку, заснаваную на фрагментах рамана "Па зарослых сцежках" лаўрэата Нобелеўскай прэміі па літаратуры Кнута Гамсуна. У фінале, 29-га кастрычніка - пластычны спектакль люблінскага
Тэатра танца "48/4".
"Тэатральны тыдзень з Белгазпрамбанкам" дэ-факта стала адным з найбольш прэстыжных падзей культурнага жыцця Беларусі. У гасцях у беларускай тэатральнай публікі пабывалі Алвіса
Херманіс, Оскарас Коршуновас, Гжэгаж Яжина – рэжысёры, чые імёны вядомыя ва ўсім свеце. У папярэднія гады партнёрамі "Тэатральнага тыдня з Белгазпрамбанкам" былі
нацыянальная тэатральная прэмія "Залатая маска" (Расейская Федэрацыя) і Міжнародны фестываль тэатральнага мастацтва "Панарама" (Рэспубліка Беларусь). У рамках
сёлетняга фестывалю праходзіў міжнародны форум тэатральнага мастацтва "Тэарт". У яго праграме былі не толькі тэатральныя пастаноўкі, але і майстар-класы, розныя фармальныя і
нефармальныя мерапрыемствы і сустрэчы, якія спрыяюць аналізу і даследаванню месца тэатра ў сучасным мастацтве, а таксама развіццю культурнага абмену паміж калектывамі розных краін і школ.
Фестывальная праграма
– Міжнародны фестываль "Тэатральны тыдзень з Белгазпрамбанкам" зрабіў для беларускага гледача вельмі высакародную справу, - адзначыла вядомы тэатральны крытык,
галоўны рэдактар часопіса "Мастацтва" Людміла Грамыка. - Справа ў тым, што ў апошні час наш тэатр некалькі "опопсел" і існуе, не выходзячы за устаноўленыя
рамкі і не заўсёды напаўняючы форму актуальным сэнсам. Як вынік, тонкія і адукаваныя гледачы пакідаюць тэатр, які стаў занадта прадказальным. На "Тэатральнай тыдні з
Белгазпрамбанкам" нам прапанавалі спектаклі з ярка акрэсленай пастановачнай ідэяй і змястоўнай трактоўкай. Гэта аўтарская, а не сабраная з пастановачных, адпрацаваных дзесяцігоддзямі,
прыёмаў, рэжысура. На "Тэатральнай тыдні з Белгазпрамбанкам" глядач у чарговы раз сустрэўся з вялікім драматычным мастацтвам, і ёсць надзея, што ў яго зноў прачнецца
цікавасць да тэатра.
У гэтым годзе беларускія гледачы ўбачылі вельмі якасную і насычаную тэатральную праграму. Асабіста я шчаслівая, што мне ўдалося паглядзець "Гук цішыні"Алвіса
Херманіса і выбітны спектакль Оскараса Коршуноваса "Гамлет". Цікавым і незвычайным для нашай публікі быў аргентынскі "Дзядзька Ваня", які проста ўхапіў
нечаканай трактоўкай, тонкай іроніяй і высокім акцёрскім узроўнем. Карэйская версія "Макбета", спектакль "Киллбет" – гэта сустрэча з іншай аўтэнтычнай
тэатральнай культурай... А знаёмства з творчасцю выбітнага польскага рэжысёра і майстра еўрапейскага ўзроўню Гжэгажа Яжины стала для аматараў беларускага тэатра рэальныя
адкрыццём.
У дзень адкрыцця "Тэатральнага тыдня з Белгазпрамбанкам" дзверы рэспубліканскага Палаца культуры прафсаюзаў расчыніліся для ўсіх знатакоў прыгожага, якія прыйшлі на прэм'еру
рускай класікі ў аргентынскай інтэрпрэтацыі. Пастаноўка "Дзядзька Ваня. Сочыць за жанчынай, якая сама сябе забівае", прадстаўленая тэатральнай кампаніяй Даніэля Веранезэ,
выклікала супярэчлівыя думкі, але ў любым выпадку, не пакінула гледачоў абыякавымі. Як адзначаюць крытыкі, "гэтая пастаноўка фантануе гульнёй, у ёй задзейнічаны акцёры, энергія якіх
дзівіць, захапляючы гледача ў дзіўнае падарожжа ў мастацкі свет тэатра".
Пластычны спектакль "Дафніс і Хлоя" ў пастаноўцы Нацыянальнага харэаграфічнага цэнтра Грэнобля стаў сапраўдным упрыгожваннем афішы фестывалю. Прэм'ера спектакля
Жана-Клода Галлотта адбылася 12 кастрычніка і прайшла з аншлагам на сцэне Беларускага дзяржаўнага акадэмічнага музычнага тэатра. Аўтар пастаноўкі – Жан-Клод Галлотта – адзін
з нешматлікіх харэографаў сучаснага танца, які паставіў на сцэне Парыжскай оперы (святая святых класічнага балета) два спектакля. Аб узроўні трупы Нацыянальнага харэаграфічнага цэнтра Грэнобля
кажа тое, што конкурс на вакантнае месца ў гэтым калектыве дасягае 350 чалавек, а спектакль "Дафніс і Хлоя" стаў рэкардсменам "Тэатральнага тыдня з
Белгазпрамбанкам", таму што ўсе квіткі на яго былі прададзеныя яшчэ за 3 тыдні да яго паказу.
Спектакль "Даніэль Штайн, перакладчык" выклікаў супярэчлівыя глядацкія эмоцыі, але галоўнае, аўдыторыя сустрэла яго з вялікай цікавасцю: зала быў поўны. Квіткі таксама
распрадалі задоўга да беларускай прэм'еры, і гэта нядзіўна. Бо спектакль — лаўрэат Прэміі Урада Расійскай Федэрацыі, двойчы лаўрэат вышэйшай тэатральнай прэміі Санкт-Пецярбурга
"Залаты сафіт", удзельнік міжнародных фестываляў. Толькі Тэатру на Васільеўскім Людміла Уліцкая дазволіла зрабіць інсцэніроўку свайго знакамітага рамана, узнагароджанага нацыянальнай
літаратурнай прэміяй "Вялікая кніга".
15-16 кастрычніка на сцэне Беларускага дзяржаўнага акадэмічнага музычнага тэатра панавала далёкаўсходняя экзотыка. Тэатр "Плэй Фэктори Мабангзен" (Рэспубліка Карэя)
прадставіў "Киллбет" - гэта эпічная драма ў стылі action па матывах трагедыі Уільяма Шэкспіра "Макбет". Дзеянне карэйскага спектакля перанесена ў далёкае будучыню.
Футурыстычная пастаноўка падкрэслівае і ўзмацняе энергію арыгінальнай п'есы. Спектакль поўны гумару, які разводзіць змрочны настрой шэкспіраўскага твора, але захоўвае пры гэтым
сур'ёзныя і трагічныя інтанацыі.
Гжэгаж Яжина, рэжысёр пастаноўкі "У нас усё добра", венчавшей "Тэатральную тыдзень з Белгазпрамбанкам", распавёў аб сваім бачанні гэтага спектакля:
- Для мяне гэтая драма, напісаная Даротай Маслоўскай, выдатна адлюстроўвае стан нашага грамадскага самасвядомасці. П'еса выказвае тое, аб чым палякі думаюць, што іх турбуе. Тут дзве галоўныя
тэмы. Першая – падзеі Другой сусветнай вайны. Другая, больш блізкая сучаснасці – даследаванне пытання "ці належыць Польшча Еўропе, ці сталі мы еўрапейцамі?".
Трэба адзначыць, што гэта гісторыя пра сям'ю з некалькіх пакаленняў: бабулі, дачкі і ўнучкі. Пані Данута Шафлярска, наша выканаўца ролі бабулі, памятае вайну, удзельнічала ў варшаўскім
паўстанні, і для драматургіі спектакля гэта вельмі важна.
Партнёрства бізнесу і дзяржавы
Міністр культуры Рэспублікі Беларусь Павел Латушка на адной з сустрэч у рамках "Тэатральнага тыдня з Белгазпрамбанкам" адзначыў ўклад бізнесу ў падтрымку нацыянальнай
культуры:
- Правядзенне ў Беларусі такога маштабнага культурнага праекта, як "Тэатральны тыдзень з Белгазпрамбанкам", стала магчымым дзякуючы ўзаемаразуменню і супрацоўніцтву
дзяржаўных структур і прыватнага бізнесу. Больш таго, я перакананы, што сёння немагчыма казаць аб перспектывах развіцця тэатральнага мастацтва без прыцягнення значнай падтрымкі з боку
бізнес-супольнасці. Белгазпрамбанк, безумоўна, з'яўляецца флагманам у гэтым напрамку, аказвае сістэмную і істотную дапамогу развіццю тэатраў у Беларусі, падтрымліваючы культуру і тэатральнае
мастацтва нашай краіны, знаёмячы беларускіх гледачоў з новымі спектаклямі і тэатрамі, якія дзякуючы дапамозе Белгазпрамбанка прыязджаюць у нашу краіну.
Якая далейшая перспектыва падтрымкі беларускай культуры з боку камерцыйных кампаній? Дырэктар Цэнтра візуальных і выканальніцкіх мастацтваў, створанага пры падтрымцы Міністэрства
культуры, Анжаліка Крашэўская, разважаючы на гэтую тэму, адзначыла:
- Цэнтр візуальных і выканальніцкіх мастацтваў мае спонсара, партнёра, заснавальніка: Белгазпрамбанк, які нам ва ўсім дапамагае. На жаль, гэта адзінкавы выпадак такога цеснага і паспяховага
прыватна-дзяржаўнага партнёрства ў сферы падтрымкі і развіцця тэатральнага мастацтва нашай краіны. Я думаю, што далейшыя перспектывы тут больш залежаць ад пазіцый бізнесу, наколькі яму
цікава займацца выхаваннем і культурным адукацыяй нацыі.
Падвёў вынікі завяршылася "Тэатральнага тыдня з Белгазпрамбанкам" старшыня праўлення ААТ "Белгазпрамбанк" Віктар Бабарыка:
- У гэтым годзе "Тэатральны тыдзень з "Белгазпрамбанкам" выкарыстала новы фармат. На працягу месяца створаны пры нашым удзеле Цэнтр візуальных і
выканальніцкіх мастацтваў прадстаўляў беларускім гледачам шэдэўры сусветнага тэатра, аб'яднаныя не тэматыкай, як у папярэднія гады ("Глядзім Шэкспіра, Чэхава...".), а
наватарскім талентам і асаблівым поглядам на, здавалася б, звыклыя рэчы. Арганізатары гэтага грандыёзнага дзейства прапанавалі увазе публікі спектаклі з усяго зямнога шара.
Тэатральны калейдаскоп, у якім ярка паказаны розныя напрамкі сцэнічнага мастацтва з мноства краін, становіцца сапраўды усёабдымнай.
Нам важна, каб беларускі глядзельная зала быў сугучны з еўрапейскім і сусветным, каб фестывальныя спектаклі прыцягвалі публіку, а хадзіць у тэатр стала модна. Тэатр - самы блізкі
чалавеку від мастацтва, так як здольнасць думаць і суперажываць з'яўляецца натуральнай і неабходнай патрэбай розуму і душы чалавечай. Мы хочам гранічна пашырыць глядзельную
зала для "сярэдняга класа", таму што яго фарміраванне і развіццё павінна вызначацца не толькі ў эканамічных тэрмінах, але і як сукупнасць духоўных і інтэлектуальных
уласцівасцяў і якасцяў. А прадстаўленыя на фестывалі спектаклі менавіта гэтым мэтам і адпавядаюць.
Перакананы, тэатральнае мастацтва скарачае адлегласць паміж думкамі і эмоцыямі. Галоўнае, каб эмоцыі суправаджаліся мастацкімі ўзрушэннямі. Спадзяюся, сёлетні фестываль
гэтую магчымасць публіцы падаў. Усім нам важна лішні раз пераканацца, што сучасны свет надзвычай шырокі, разнастайны, і мы з'яўляемся часткай гэтага свету.
Міжнародны фестываль "Тэатральны тыдзень з Белгазпрамбанкам" праходзіў у Мінску з 7 па 26 кастрычніка. Арганізатарам форуму выступаў Цэнтр візуальных і выканальніцкіх мастацтваў,
створаны Міністэрствам культуры Рэспублікі беларусь і ААТ "Белгазпрамбанк". Генеральны партнёр фестывалю - ААТ "Газпромбанк" (Расейская Федэрацыя).
